Aan het begin van de jaren negentig, vóór het internet en lang voor de geboorte van social media, verwelkomde de fietswereld haar eerste «influencer». Velen beschouwen hem als de «Father of gravel», ook al was hij meer dan dat. We hebben het over John Tomac; legendarische multidisciplinaire Amerikaanse fietser.
Om je wat context te geven; John Tomac won het XC World Championship in 1992 en was de nationale kampioen in de VS van elke fietsdiscipline waaraan hij besloot deel te nemen; van Road tot Track, tot BMX. Velen beschouwen hem als de beste fietser in de geschiedenis van MTB vanwege zijn veelzijdigheid en aanpassingsvermogen, en omdat hij zoveel verschillende fietssporten beoefende en altijd innoveerde.
Hoewel John begon met BMX, besloot hij ook over te stappen op andere fietssporten omdat hij BMX-races «te kort» vond. In 1989, tijdens deelname aan een track-race, en het vrij onbekende Cross-Country, besloot John Tomac zijn road handlebars op zijn Yeti fiets te installeren, om zo zijn aerodynamische positie (kenmerkend voor road races) te kunnen behouden. Dit bleek een briljante move. In 1991, een paar jaar later, reed John op zijn Raleigh naar de eerste plaats bij de Cross Country World Cup. Daarnaast was hij runner-up in het Wereldkampioenschap in hetzelfde jaar bij de Downhill, op een rigid bike met road handlebars.
De uitvoering van dit briljante idee stagneerde echter na verloop van tijd en werd ook niet opgevolgd door andere fietsers. John Tomac bleef ondertussen titels winnen met een meer conventioneel mountainbike stuur totdat hij in 2005 stopte met fietsen.
John Tomac is hiermee de geschiedenisboeken ingegaan als koploper en trendsetter. Hij plantte het zaadje voor wat later uit zou groeien tot Gravel, of nog specifieker: Cyclo-Cross.
Met de Signature John Tomac Raleigh won Tomac in 1991 het Cross-Country World Championship. Als we deze legendarische fiets van dichtbij bekijken zien we dat niet alleen het stuur bijzonder was, maar dat de fiets daarnaast vele bijzondere details bevatte.
Het achterwiel was gemonteerd op een carbon frame met titanium joints en was een echte blikvanger. De indrukwekkende Tioga tension disc in combinatie met de beroemde kevlar indoor rays gaf de fiets het karakteristieke bijgeluid tijdens inspanning. De onderdelen van Shimano XT en de road derailleur Dura Ace 7400 en remhendels aan het einde van het stuur zorgden voor een gewicht van slechts 12 kg. Tegenwoordig zou dit een beetje zwaar zijn, maar gezien het gewicht van de componenten van toen was dat waar het op uitkwam.
Wil je de eigenaar worden van deze ongelooflijke fiets? Deze is helaas vrijwel niet verkrijgbaar. Er zijn slechts 10 tot 13 exemplaren van de Raleigh John Tomac Signature gemaakt (het is niet helemaal zeker hoeveel het er precies waren). Ze zijn over het algemeen dan ook niet te koop.
